Ένα παιδί πνίγεται πάντα αθόρυβα

Όσο σοκ και να σου προκαλεί η σκέψη ενός παιδιού που πνίγεται, όσο και να προσπαθείς να τη διώξεις απ’ το μυαλό σου, μην το κάνεις. Το οφείλεις στον εαυτό σου και στην οικογένειά σου. Γιατί ο πνιγμός ενός παιδιού μπορεί να συμβεί αθόρυβα, δίπλα σου, χωρίς καν να το υποψιαστείς.

Και δεν μιλάω για τον «ξηρό» ή για τον «δευτερογενή» πνιγμό, οι οποίοι μπορεί να εκδηλωθούν άμεσα ή ακόμα και πολλές ώρες μετά το περιστατικό κατάποσης νερού σε πισίνα ή θάλασσα (ή και σε μπανιέρα, για τα βρέφη). Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσουν οι εξαιρετικά ύπουλοι αυτοί πνιγμοί είναι η δυσκολία στην αναπνοή, ο επίμονος βήχας, η κόπωση και η ανάγκη για ύπνο, το θωρακικό άλγος ή ακόμα και ο εμετός. Σε αυτές τις περιπτώσεις και με έστω υποψία κατάποσης υγρού (π.χ. θυμηθείτε αν στη θάλασσα το παιδί κατάπιε λίγο νερό), τρέχετε αμέσως το παιδί στο νοσοκομείο.

Εδώ θέλω να μιλήσω για τον πνιγμό που μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή δίπλα σου, σε θάλασσα ή πισίνα, και να μην τον πάρεις καν χαμπάρι. Αυτόν που δε θα τον δεις, δε θα τον ακούσεις ή και να τον δεις, δε θα πάει το μυαλό σου ότι μπροστά στα μάτια σου εξελίσσεται κάτι τόσο τραγικό.

Δες κι αυτό! Μερικές ενστάσεις για το τι τρώνε τα παιδιά μας στον παιδικό σταθμό

Πέρσι, αρχές Σεπτέμβρη είχαμε πάει με τον Νίκο διήμερο οι δυο μας, χωρίς παιδιά. Πανέμορφο ξενοδοχείο με χορταστική πισίνα και κρυστάλλινη θάλασσα ακριβώς από κάτω, να μη θες να βγεις ούτε από τη μεν ούτε από τη δε. Το μεγαλύτερο μέρος της δεύτερης μέρας το περάσαμε στη θάλασσα, αράζοντας και απολαμβάνοντας τη γαλήνη που φέρει αυτός ο μήνας. Φεύγοντας, ανεβήκαμε τα σκαλάκια που οδηγούν από την παραλία στην πισίνα, για να πλυθούμε λίγο, να αλλάξουμε και να ετοιμαστούμε για την επιστροφή.

Ότι είχα βάλει στεγνά ρούχα και περίμενα τον Νίκο να αλλάξει κι εκείνος. Είχα ακουμπήσει την πλάτη μου στον τοίχο των αποδυτηρίων και χάζευα τους λιγοστούς εκείνη την ώρα θαμώνες της πισίνας: ένα νεαρό ζευγάρι που πλατσούριζε κοντά στη δική μου πλευρά και μια μεγαλύτερη γυναίκα στην άλλη. Απ’ έξω, άραζαν κάτω απ’ τις ομπρέλες 2-3 οικογένειες. Η πισίνα, ρηχή σε όλο το μήκος και το πλάτος της, ήταν ιδανική για παιδιά. Ακόμα κι εγώ, που δε με λες πρώτο μπόι, όταν ήμουν μέσα και στεκόμουν όρθια, είχα τους ώμους μου έξω απ’ το νερό. Κάποια στιγμή το βλέμμα μου τράβηξε ένα μικρό κοριτσάκι 4-5 ετών που μόλις είχε κατέβει μέσα στο νερό από τη σκαλίτσα δίπλα της. Κάτω από το άσπρο καπέλο του κοριτσιού, που, με την πλάτη γυρισμένη σε μένα, πλατσούριζε κοντά στο νεαρό ζευγάρι, φαινόταν το σχεδόν άσπρο της μαλλί, μαζεμένο ψηλά. Έστρεψα το βλέμμα μου στον Νίκο όταν τον άκουσα να πλησιάζει.

«Είσαι έτοιμη;», μου λέει και αφού του απάντησα προχωρήσαμε προς την έξοδο. Γύρισα τη ματιά μου προς την πισίνα και τη θάλασσα από κάτω για να κρατήσω μια τελευταία εικόνα του ειδυλλιακού τοπίου να την έχω παρέα μαζί μου στην επιστροφή. Ξαναγύρισα μπροστά και συνέχισα να περπατάω, όμως κάτι με έκανε να σταματήσω και να ξαναστρέψω το κεφάλι προς την πισίνα.

Κάτι δε μου πήγαινε καλά.

Όλα ήταν όπως λίγα λεπτά πριν, το νεαρό ζευγάρι και το μικρό κοριτσάκι πλατσούριζαν λίγα μέτρα από μένα και ένα ζευγάρι απέναντι μου και πίσω τους άραζε στις ξαπλώστρες τους. Το κοριτσάκι όμως έκανε κάπως πιο σπασμωδικές κινήσεις από αυτές που θα περίμενε κανείς να δει από ένα άτομο που κουνάει χαλαρά χέρια και πόδια για να επιπλεύσει.

Δεν ξέρω για πόσα δευτερόλεπτα πάγωσε ο χρόνος. Είχα μείνει εκεί, πετρωμένη, σαστισμένη, με μπλοκαρισμένο μυαλό και σώμα να κοιτάω το μικρό κορίτσι.

Ξαφνικά ξεμπλόκαρα κι άρχισα να τρέχω. Δε θυμάμαι πως πέταξα τις σαγιονάρες, πως βούτηξα μέσα, πως έτρεξα προς εκείνην. Το μόνο που θυμάμαι και θα θυμάμαι για πάντα είναι 2 τιρκουάζ μάτια να με κοιτούν γουρλωμένα κάτω από την επιφάνεια του νερού καθώς πλησίαζα και 2 χέρια να κινούνται έντονα πάνω-κάτω, σαν φτερά ενός πουλιού που θέλει να πετάξει.

Δεν κατάλαβα για πότε τη σήκωσα ψηλά, πάνω από την επιφάνεια του νερού ούτε πώς, μιας και ο ένας ώμος μου σχεδόν δεν λειτουργεί. Ο πατέρας της είχε ήδη φτάσει κοντά μας και του την παρέδωσα. Ευτυχώς ήταν καλά, έβηχε νερό, αλλά ήταν καλά. Επικοινωνούσε.

Αργότερα, ο πατέρας και η μητέρα της την έφεραν ξανά κοντά μου κρατώντας την αγκαλιά και της μιλούσαν ρώσικα, γερμανικά, αγγλικά. κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο. Απ’ ότι κατάλαβα της έλεγαν να μου πει ευχαριστώ.

Όμως, ούτε εκείνη ούτε εγώ μπορούσαμε να πούμε κουβέντα, μόνο είχαμε καρφώσει τα αποσβολωμένα βλέμματά μας η μια στην άλλη.

Πήγαν πίσω στις ξαπλώστρες τους, υποθέτω για να μαζέψουν τα πράγματα τους. Το νεαρό ζευγάρι ήταν ακόμα μέσα στην πισίνα, η κυρία κολυμπούσε ακόμα στην άλλη πλευρά και οι υπόλοιποι καθόντουσαν ακόμα κάτω από τις ομπρέλες τους. Όλα ήταν φυσιολογικά, όλα ήρεμα, σα να μην είχε κοντέψει να χάσει μόλις τη ζωή του ένα μικρό παιδί.

Ο πνιγμός ενός παιδιού είναι σιωπηλός και γρήγορος. Σε πολλές των περιπτώσεων μπορεί να συμβεί ακριβώς δίπλα σου και πάλι να μην καταλάβεις κάτι. Όπως ακριβώς έγινε με το νεαρό ζευγάρι που ήταν κοντά στη μικρή και πάλι κανένας απ’ τους δυο δεν κατάλαβε ότι πνιγόταν. Δεν σου κρύβω ότι τους κάκιωσα και βγαίνοντας απ’ την πισίνα τους ρώτησα έντονα «Μα καλά, δεν καταλάβατε ότι πνιγόταν; Ήταν ΑΚΡΙΒΩΣ δίπλα σας!».

Όχι, δεν το κατάλαβαν.

Γιατί;

Θα το πω ξανά και ξανά. Το παιδί που πνίγεται δεν θα φωνάξει για βοήθεια ούτε θα κουνήσει χέρια έξω απ’ το νερό, όπως λανθασμένα νομίζουμε, έχοντας γαλουχηθεί από χολιγουντιανές ταινίες. Θα μείνει με το σώμα του όρθιο στο νερό, να κουνάει χέρια σπασμωδικά και ίσως να καταφέρνει που και που να βγάζει το στόμα του έξω από την επιφάνεια του νερού, χωρίς όμως να προλαβαίνει να πάρει ανάσα. Και τελικά θα το δεις να βυθίζεται.

Η μικρή ήταν τυχερή που βρέθηκε κοντά της ένα άτομο που ένιωσε την αγωνία που περνούσε εκείνη τη στιγμή. Άλλα παιδιά δεν είναι.

Γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να:

   ⭕  είναι πάντα σε απόσταση ικανή να παρέμβουν ανά πάσα στιγμή

   ⭕  φροντίζουν να μαθαίνουν κολύμπι τα παιδιά τους

   ⭕  μην υπερεκτιμούν τις ικανότητες των παιδιών τους, ακόμα κι αν αυτά ξέρουν να κολυμπούν

   ⭕  επιμένουν στη μη πρόσληψη φαγητού πριν το κολύμπι

   ⭕  τα επιβλέπουν από κοντά ακόμα κι όταν αυτά φορούν σωσίβιο ή μπρατσάκια

   ⭕  θορυβηθούν με την έλλειψη θορύβου. Ένα παιδί που το ακούς να παίζει και να πλατσουρίζει χαρούμενα δεν έχει πρόβλημα. Αν σταματήσεις να το ακούς, τότε έλεγξε την κατάσταση

Οι γονείς της μικρής δυστυχώς δεν της φορούσαν σωσίβιο ή μπρατσάκια ούτε ήταν μέσα στην πισίνα μαζί της. Δεν ήταν καν κοντά της. Μπορεί το κορίτσι να έφυγε από μόνο του και να μπήκε μέσα, δεν μπορώ να ξέρω. Σ’ αυτή την περίπτωση όμως, όπως και σε κάθε άλλη στιγμή στη ζωή ενός παιδιού, χρειάζεται οριοθέτηση.

«Δεν βάζεις σωσίβιο, δεν κάνεις μπάνιο». Τόσο απλό.

Όσο απλό είναι να πνιγεί.

Για το μόνο που μετανιώνω και αγχώνομαι είναι που δεν κατάφερα να προειδοποιήσω τους γονείς της μικρής να την ελέγχουν τις επόμενες μέρες για τον ύπουλο δευτερογενή πνιγμό.

Αλλά είχα καταρρεύσει, είχε μουδιάσει το σώμα και το πρόσωπό μου, δεν μπορούσα να επικοινωνήσω. Το μόνο που ήμουν ικανή να κάνω ήταν να κλαίω για καμιά ώρα εκεί, δίπλα στην πισίνα που παραλίγο να πνιγεί ένα παιδί.

Ελπίζω η μικρή να είναι καλά.

Photo by Nathan Dumlao on Unsplash